حسابداری از آن رشته هایی است که بسیار متنوع بوده و از شاخه های متعددی تشکیل شده است. اگر شما می خواهید در این رشته مشغول به یادگیری و آموزش شوید و سپس در موقعیت شغلی مناسبی کار خود را آغاز کنید در ابتدا می بایست با شاخه های حسابداری آشنا شوید.
وقتی با این شاخه ها آشنا شده و در مورد آنها اطلاعات کاملی به دست آورید سپس می توانید بهترین آنها را با توجه به علاقه و دیگر فاکتورها انتخاب کرده و مشغول به آموزش شوید. در ادامه شما را با شاخه های علم حسابداری آشنا می کنیم تا بتوانید با اطلاعاتی کامل در نهایت بهترین تصمیم را برای آینده شغلی تان بگیرید.
به طور کلی علم حسابداری یعنی به ثبت رساندن معامله ها و کلیه اسناد و مدارک مالی که برای هر نوع کسب و کار و تجارتی مطرح می شوند. هر کسب و کاری به کمک اطلاعات جامعی که از حسابداری یا همان آنالیز گزارش های مالی و همینطور وضعیت اقتصادی آن بنگاه یا نهاد اقتصادی و مالی و ... به دست می آورد می تواند بهترین تصمیم ها را در رابطه با امور مالی بگیرد.
در حسابداری کاری که انجام می شود پردازش کلیه اطلاعاتی است که در حوزه مالی هر کسب و کاری مطرح هستند. سوالی که مطرح می شود این است که آیا برای همه کسب و کارها از یک نوع حسابداری بهره گرفته می شود یا نه برای هر نوع بیزینس خاص نیاز به یک روش حسابداری خاص دریم؟
در پاسخ باید بگوییم که مورد دوم قطعا درست است و هر بنگاه اقتصادی، شرکت، تولیدی، کسب و کار و حتی فروشگاها و ... با توجه به نوع فعالیتی که دارند می بایست از یک روش یا بهتر بگوییم خدمات یک رشته خاص از حسابداری استفاده کند. دقیقا به همین دلیل هم هست که شاخه های حسابداری کاملا متنوع و مختلف هستند.
چون نمی توانیم از یک نوع حسابداری و تنها چند عملیات مشخص برای همه کسب و کارها استفاده کنیم بلکه شرکت های تولیدی نیاز به یک نوع حسابداری دارند، ادارات یک نوع حسابداری می خواهند، مغازه ها و فروشگاه های و بیزینس های فروش کالا نیاز به یک نوع حسابداری دارند و ... پس به این شکل برای هر بیزینسی یکی از گرایش های حسابداری مناسب است.
در ادامه کمی بیشتر با این انواع مختلف گرایش های حسابداری آشنا میشوید و می توانید فیلدی که به آن بیشتر علاقه دارید را برای آموزش انتخاب کنید.
نخستین مورد از شاخه های حسابداری که در این بخش آن را معرفی میکنیم اصلی ترین و پرکاربردترین رشته حسابداری یعنی حسابداری مالی است. معمولا در این نوع از حسابداری از نرم افزارهایی که برای این کار طراحی شده اند استفاده میشود و در آنها صورت های مالی لازم برای آن کسب و کار مورد نظر را تنظیم کرده و به ثبت میرسانند.
معمولا به کمک این گرایش از علم حسابداری گزارش ها و دیتاهایی جمع آوری می شود که به منظور فراهم آوردن و تامین کلیه نیازهای گوناگون چه به صورت برون سازمانی و چه در قالب درون سازمانی مورد استفاده قرار می گیرند. به علاوه به کمک این داده ها و گزارشات واحد فوق می تواند تصمیم های درستی به منظور سرمایه گذاری گرفته و قراردادهای بهتری ببندد و در نهایت هم می تواند به کمک همه گردش های مالی آن مجموعه بیاید.
یکی از اصلی ترین کاربران یا بهتر بگوییم استفاده کنندگان از خدمات و گزارش هایی که دایره مالی آنها را فراهم می آورد قطعا بانک ها هستند. جالب است بدانید اعتبارات و همینطور بستانکاری ها تمام و کمال با بررسی و در نظر گرفتن صورت های مالی برای یک مجموعه یا شخص لحاظ خواهد شد.
اگر بخواهیم خیلی کلی در مورد حسابداری مالی و آنچه که در آن وجود دارد صحبت کنیم می توانیم اینطور بگوییم که هرآنچه که به صورت تهیه صورت های مالی و همینطور تنظیم آنها و سپس به ثبت رساندن دفترهای حسابداری اتفاق می افتد از جمله زیرمجموعه های حسابداری مالی به شمار می آیند.
یکی از کاربردی ترین رشته های حسابداری که در نوع خود بسیار هم مورد استفاده قرار می گیرد حسابداری مدیریت است. از جمله مواردی که در این زیر شاخه از علم حسابداری مورد بررسی قرار گرفته و به ثبت میرسند می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
هدف از این شاخه از علم حسابداری بالا بردن حداکثر قدرت مدیران واحدها، سازمان ها، نهادها و ... در رده های مختلف مدیریتی در مورد تصمیم گیری هایی است که می بایست در زمینه مالی انجام شوند. به علاوه به کمک خروجی های شاخه حسابداری مدیریتی می توانیم استراتژی های اقتصادی را برای هر مجموعه طراحی کرده و پیاده سازی نمود.
اگربه عنوان یک حسابدار مدیریتی اموزش ببینید و مدرک دریافت کنید در نهایت می توانید در موقعیت های شغلی نظیر مدیر عامل، اعضای هیئت مدیره و یا مشاوره دهندگانی که با مدیران بالا رده و ارشد مجموعه ها در ارتباط بوده و به آنها مشاوره های لازم را ارائه می دهند مشغول به کار شوند و اطلاعات و گزارش های لازم را گردآوری کرده و به ثبت برسانند و در نهایت هم آنها را در اختیار مدیران قرار دهند.
هدف اصلی که برای این زیر شاخه عنوان می شود مدیریت و تحت کنترل درآوردن هزینه هایی است که در شمار هزینه های دولتی قرار می گیرند. مهارت اصلی این دسته از حسابداران را می توان تفکیک و همینطور تحت کنترل داشتن هزینه ها در لول های مختلف اقتصادی دولتی عنوان کرد و آنها می بایست قادر باشند کلیه مخارج دولتی سازمان ها و دولت و ... را تحت کنترل داشته و به خوبی آنها را مدیریت کنند.
برای مثال می دانید که این وظیفه دولت است که به صورت هر ساله بودجه سالانه را برای بررسی و تایید به مجلس ارائه نماید. برای این کار دولت از عالی ترین مشاوران و همینطور حسابدارانی که در شاخه حسابداری دولتی مشغول به کار هستند کمک و مشاوره می گیرد و به تدوین برنامه بودجه همان سال می پردازد.
یک حسابدار مشغول به فعالیت در زیر شاخه دولتی می بایست قادر باشد تا کلیه هزینه هایی که برای دولت و همینطور موسسه ها و سازمان های دولتی مطرح میشوند را شناسایی کرده و تحت کنترل داشته و در نهایت به ثبت برساند. علاوه بر این کار آنها تخمین و برآورد درآمدی است که دولت می بایست در طی یک دوره مالی به آن برسد.
پس افرادی که در این شاخه مشغول به آموزش و یادگیری می شوند در نهایت تبدیل متخصصان و یا مشاورانی می شوند که قادر هستند کلیه مخارج و هزینه های دولتی را تحت کنترل درآورده و انها را به بهترین شکل مدیریت کنند.
حسابداری بهای تمام شده که آن را به نام حسابداری هزینه هم می شناسند یکی دیگر از کاربردی ترین زیر شاخه هایی است که برای رشته حسابداری مطرح می شوند. وظیفه اصلی که بر عهده حسابداری هزینه قرار می گیرد این است که به ارزیابی کامل و از آن مهمتر دقیق هزینه هایی بپردازد که برای محصولات تولید شده یا خدمات ارائه شده مطرح شده و وجود دارند.
سپس هزینه نهایی یا همان بهای تمام شده برای یک محصول و یا خدمات و ... به وسیله در نظر قرار دادن کلیه فاکتورهایی است که برای تولید مطرح می شوند. به علاوه این راهم اضافه کنید که حسابداری هزینه وظیفه کنترل هزینه ها از نظر ساختار و همینطور عامل های اداری را بر عهده دارد.
اگر بخواهیم در مورد اصلی ترین وظیفه ای که بر عهده مسابداری هزینه -حسابداری بهای تمام شده- قرار می گیرد صحبت کنیم می توانیم به کمکی که این رشته به واحد مدیریت مجموعه های مختلف می کند اشاره کنیم. این کمک می تواند در راستای مشخص کردن قیمت نهایی و قیمت تمام شده یک محصول و در کنار آن کنترل و مدیریت کلیه هزینه هایی باشد که برای تولید محصولات مطرح می شوند.
در این زیر شاخه از حسابداری کلیه ضایعاتی که احتمال وقوع دارند و همینطور نشت هایی که ممکن است اتفاق بیفتند یا کمبودهایی که مطرح می شوند به شکلی دقیق ارزیابی می شود. این ارزیابی باید برای مرحله های تولید محصول و یا بازاریابی آن اتفاق بیفتد.
اگر به دنبال یکی از رشته های محبوب و پرکاربرد در کشورهای در حال توسعه می گردید که موقعیت های شغلی خوبی برایتان فراهم آورد توصیه می کنیم به شکلی جدی به حسابداری صنعتی فکر کنید. جالب است بدانید قدمت این رشته به دوران انقلاب صنعتی که در اروپا رخ داد بازمی گردد و در آن دوران از آن به منظور مشخص کردن هزینه ها و بهای تمام شده برای یک محصول استفاده می شد.
خوب است بدانید که حسابداری صنعتی ارتباط تنگاتنگی با حسابداری هزینه و بهای تمام شده دارد. این موضوع به آن دلیل است که مهمترین هدفی که برای رشته حسابداری صنعتی مطرح می شود برآورد کردن و تخمین زدن قیمت تمام شده فروش برای یک محصول است که این کار با در نظر گرفتن هزینه های تمام شده و بهایی است که برای تولید آن محصول مشخص می شود. همچنین تخمین هزینه هایی که عوامل قسمت های تولید محصولات دارند نیز بر عهده این حسابداران است.
در این رشته ریز و جزء و صفر تا صد مالیات و امور وابسته به آن مورد بررسی قرار می گیرد که مهمترین آنها تنظیم کردن یک اظهارنامه مالیاتی به بهترین شکل ممکن است. به علاوه حسابداری در که در شاخه مالیات مشغول به فعالیت است می بایست قادر باشد مبلغ مالیات بر درآمد را با توجه به قواعد و مقررات و قانون های موجود برای آن دقیق و کامل محاسبه کند. از جمله وظیفه هایی که برای حسابدار مالیاتی یک مجموعه مطرح می شوند می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
نکته ای که برای یک حسابدار مالیاتی بسیار مهم است این است که این افراد می بایست بر قانون های مالیاتی کشوری که در آن زندگی می کنند کاملا مسلط بوده و به آنها واقف باشند. چون قانون های مالیاتی هر کشور با کشور دیگر کاملا متفاوت است.
یکی دیگر از شاخه های حسابداری که بسیار محبوب هم بوده و درآمدهای بسیار بالایی هم دارد بحث حسابرسی است. افرادی که در این رشته آموزش می بیننند و سپس جذب بازار کار حسابداری می شوند در نهایت به شغل های مهمی می رسند که جایگاه آنها بسیار ارزشمند و در عین حال خیلی حساس است. افرادی که به حسابرسی مشغول هستند می توانند هم به صورت داخلی یا درون سازمانی فعالیت کنند و هم به صورت خارجی یا برون سازمانی مشغول به کار شوند.
حسابرسانی که در حوزه درون سازمانی کار می کنند کارهای حسابرسی همان شرکتی را بر عهده می گیرند که در آن مشغول به کار هستند. اما حسابرسان برون سازمانی در مجموعه های حسابداری و حسابرسی مشغول به کار هستند و از سوی همین مجموعه ها به عنوان حسابرس خارجی به شرکت ها، کسب و کارها و سازمان ها و ... اعزام می شوند تا کارهای حسابرسی حساب های این کسب و کارها را به بهترین شکل ممکن انجام دهند.
یکی از مهمترین کارهایی که افرادی که در حوزه حسابرسی آموزش دیده اند بایستی انجام دهند ارزیابی کردن صورت های مالی کسب و کار مورد نظر است. پس از انجام این ارزیابی حسابرس مورد نظر آنها (همان گزارشهای مالی زا) با قانون های حسابرسی و همینطور مالیاتی تطبیق می دهند و مشخص می کنند که آیا صورت های مالی یا گزارشات تایید شده و یا رد شده اند. در نهایت هم یک گزارش مفصل و دقیق از همه این موارد به مدیریت مجموعه ارائه می شود.
وظیفه حسابرسان داخلی با درون سازمانی این است که این موضوع را ارزیابی کنند که آیا سیاست های مدیریتی موردنظر در داخل مجموعه به درستی اجرا و پیاده سازی شده اند یا خیر؟ علاوه بر این مشخص می شود آیا فعالیتی که هر یک از کارکنان این مجموعه برای آن انجام داده اند با اهداف تجاری تعریف شده برای آن هم راستا بوده است یا نه؟
علاوه بر شاخه های شش گانه ای که در بالا برای علم حسابداری مطرح کردیم گرایش های دیگری هم برای این رشته وجود دارند که در ادامه آنها را می بینید:
یکی از کاربردی ترین و پرتقاضاترین رشته های حسابداری را می توان همین شاخه فروشگاهی آن عنوان کرد. مواردی از جمله تنظیم موجودی اجناس، بررسی و مدیریت حساب ها اعم از دریافتنی و پرداختنی، مدیریت چک ها، رسیدها و ... همه و همه در این شاخه از حسابداری قرار می گیرند. نکته مهم در مورد فردی که در این رشته مشغول به کار است سرعت بالا و دقت فوق العاده وی در محاسبات است به گونه ای که مشتری کمترین انتظار را داشته باشد.
این مورد از شاخه های حسابداری برای موسسه ها و اشخاص غیر انتفاعی مطرح می شود که منابع مالی محدود و پایینی دارند. این شاخه از حسابداری را نمی توان به منظور دستیابی به سود معرفی کرد بلکه از آن به عنوان وسیله ای استفاده می کنند تا مجموعه مورد نظر اهداف شرکت مادر خود را پیاده سازی کرده و به آن دست پیدا کند.
در این شاخه از حسابداری اطلاعات و حساب هایی که برای یک مجموعه وجود دارند تجزیه و تحلیل شده و برای استفاده در دادگاه آماده می شوند. این شاخه از حسابداری را میتوان ترکیبی از حسابداری و حسابرسی و تحقیق معرفی کرد. مواردی مانند کلاهبرداری و جعل، خسارت های اختلاس، آسیب ها، بیمه شخصی، دعواهای درون سازمانی بیزینس ها و سایر مواردی از این دست همگی در این گرایش از حسابداری مورد بررسی قرار می گیرند.
کار این شاخه بررسی تاثیرات سازمان مورد نظر بر جامعه و همینطور محیط را ارزیابی می کند. کار اصلی این شاخه ارزیابی عملکرد مجموعه مورد بحث در زمینه مسئولیت ها و کارهای اجتماعی است.
در این شاخه هم می بایست بودجه با در نظر گرفتن نتیجه هایی که فعالیت های مالی مورد نظر دارد تنظیم شود. در واقع کلیه عملیات مالی برای سال پیش رو در این شاخه از حسابداری پیش بینی شده و نتیجه های واقعی که از عملیات مختلف مالی برای ان سازمان بدست آمده اند مورد ارزیابی قرار می گیرند.
نخستین گام در این زمینه آموزش دیدن است. شما می بایست گرایشی که به آن علاقه دارید یا براساس تحقیقات تان بازار کار مناسب تری دارد را انتخاب کرده در ان مشغول به آموزش شوید. این آموزش دیدن می توادن هم به صورت دانشگاهی و هم به وسیله موسسه های آموزش حسابداری باشد.
برتری که موسسات در مقایسه با دانشگاه دارد هم کوتاه بودن زمان دوره هاست و هم کار کردن تخصصی بر روی گرایش مورد نظر. به علاوه در کنار ارائه مدرک معتبر و آماده شدن برای حضور در بازار کار، برخی موسسه ها دانشجویان خود را به فرصت های شغلی موجود در بازار کار لینک می کنند و به این شکل دانشجو دیگر دغدغه پیدا کردن کار را ندارد.
منبع: محاسبان